Mistrzowie Kina Amerykańskiego – Współczesność

T

a potężna, bo licząca aż 694 strony pozycja (w tym około 40 stron przypisów) jest zbiorem 21 esejów o współczesnych amerykańskich reżyserach (w tym jednej reżyserce). Tych, którzy nie traktują filmu jako rzemiosła, ale sztukę i szukają swojej drogi wyrazu albo ich styl jest już rozpoznawalny dla każdego odbiorcy dziesiątej Muzy.

Miłośnik kina może zaznajomić się z analizą pracy reżyserów bardziej popularnych i przystępnych jak np. Clint Eastwood, Michael Mann czy James Cameron. Znalazło się także miejsce dla twórców kina niezależnego jak Hal Hartley, Jim Jarmusch czy Todd Solondz. Oprócz doświadczonych artystów posiadających już wykrystalizowany język filmowy jak np. Tim Burton, bracia Coenowie czy Oliver Stone, redaktorzy tomu zadbali o przedstawienie autorów stosunkowo młodych jak np. Sofia Coppola, Todd Field, Paul Thomas Anderson czy M. Night Shyamalan. Oczywiście, nie mogło zabraknąć Tarantino, Scotta, Finchera czy Nolana.

Jeżeli ktoś wciąż ma problemy ze zrozumieniem filmów Lyncha (a chyba mało kto może powiedzieć, że nie są dla niego tajemnicą) powinien koniecznie zapoznać się z rozdziałem poświęconym temu twórcy. Nawet Inland Empire staje się filmem bardziej przystępnym i pozwala wniknąć w zamierzenia reżysera.

Można zadać sobie pytanie. Obejrzałem już tyle filmów, interesuję się tym i pasjonuję od dawna. Czy mogę się dowiedzieć się jeszcze czegoś nowego o ulubionym reżyserze?

Otóż tak. Widać wyraźnie, że autorzy poszczególnych szkiców wykonali kawał dobrej roboty. Bardzo rzetelnie i sumiennie podeszli do złożonej materii kina, analizując źródła i opracowania polskie i zagraniczne.

Po pierwszym obejrzeniu filmu często trudno napisać o nim wnikliwy tekst, choć pomóc może dobra znajomość portfolio reżysera. Dopiero drugi czy trzeci seans pozwala dojrzeć rzeczy, wątki i szczegóły, które umykają naszej uwadze, gdy śledzimy postępującą fabułę.

Autorzy esejów zwracają uwagę właśnie na te elementy i nagle czytelnik zdaje sobie sprawę, że jego wiedza została właśnie solidnie uzupełniona. Autorzy przedstawiają także rozliczne odniesienia kulturowe, symbole i znaki, z których część może nie być tak jasna i czytelna dla widza europejskiego.

Chodzi także o rozwiązania fabularne, operatorskie, realizatorskie i muzyczne a także uchwycenie i zanalizowanie tego, co można nazwać wypracowanym stylem artystycznym. Są oczywiście tacy reżyserzy, których dzieła wydają się nie być ze sobą zbytnio powiązane. Jak jednak dowodzą kolejne teksty, każdy z nich ma ulubione rozwiązania realizacyjne albo tematy, które szczególnie go interesują.

Książkę mogę polecić każdemu miłośnikowi (fanatykowi) kina, bo ja sam czytałem ją z ogromnym zaciekawieniem, a po lekturze już nieco inaczej będę patrzał na filmy, które już znam i na te, które dopiero poznam.

Mistrzowie Kina Amerykańskiego - Współczesność, Redakcja Łukasz A. Plesnar i Rafał Syska, Wydawnictwi RABID